Wielu turystów, którzy odwiedzają Izrael jest rozczarowanych nie mogąc od razu po przyjeździe znaleźć restauracji serwujących niezwykłe żydowskie potrawy znane z literatury.
Czulent, kugel, gefilte fisz czy gęsi pępik spożywane są raczej w czasie świąt i spotkań rodzinnych w domowym zaciszu. Przyrządzają je dziś także ortodoksi w swoich dzielnicach, jadłodajniach, do których turyści zazwyczaj nie docierają.
Czulent to najpopularniejsza potrawa szabatowa Żydów aszkenazyjskich. Sycący gulasz mięsny, zazwyczaj przygotowywany w piątek przed zachodem słońca, tradycyjnie spożywany jest w szabat.
Głównymi składnikami czulentu są: koszerne mięso (zazwyczaj wołowina), ciecierzyca lub fasola, kasza jęczmienna lub pęczak, ziemniaki, cebula, czosnek. Czasem dodaje się także gotowane jajka lub knedle.
Ponieważ jedną z zakazanych czynności szabatowych jest zapalanie ognia czy korzystanie z elektryczności, dawniej ciepłe posiłki, takie jak czulent, przygotowywano w dniu poprzedzającym cotygodniowe święto.
Odpowiednią temperaturę potraw utrzymywano w miejscowych piecach piekarniczych, do których zanoszono potrawy z całej ulicy czy osiedla.
Dziś jest to znacznie prostsze, bo korzysta się z domowych pieców z termostatem, zaprogramowanych wcześniej kuchenek lub też termosów.
Poniżej przepis na prosty w przygotowaniu czulent, który może na stałe zapisze się w Waszym domowym menu jako smaczne, sycące danie na zimowe dni:
Składniki:
• 225 g fasoli namoczonej na noc i odcedzonej
• 1,5 kg mięsa wołowego pokrojonego w kostkę
• 3 cebule pokrojone w kostkę
• 1 posiekany ząbek czosnku
• 6 łyżek kaszy perłowej lub pęczaku
• 1 kg ziemniaków pokrojonych w plastry
• 2 liście laurowe, sól, biały pieprz
Przygotowanie:
1. Ułóż składniki warstwami w dużym garnku, dopraw solą i pieprzem każdy z nich, kończąc na ziemniakach.
2. Zalej wrzącą wodą, żeby przykryła górną warstwę, i doprowadź do wrzenia (jeśli ma się gotować całą noc, wody musi być więcej).
3. Przykryj garnek folią aluminiową, a następnie przykrywką i postaw na bardzo małym ogniu.
4. Ewentualnie można wstawić ją do piekarnika nagrzanego do 190 stopni, a następnie zmniejszyć do temperatury 120 st.
Smacznego!
Karolina Maoz, 07.07.2023r.