Jerozolima jest dziś stolicą i największym miastem Izraela o powierzchni 123 km2, ale nie zawsze tak było. Do XIX w. miasto liczyło jedynie 1 km2 i było otoczone murami. Dziś jest to Stare Miasto, do którego prowadzi 7 bram (bo ósma jest zamurowana) w starożytnych murach zbudowanych przez Sulejmana Wspaniałego w XVI w.
Stare Miasto w Jerozolimie to jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na Ziemi! Znajdują się tutaj miejsca święte i zabytki ważne dla chrześcijan, żydów i muzułmanów, takie jak Bazylika Grobu Świętego, gdzie znajduje się Grób i miejsce Ukrzyżowania Jezusa; Ściana Płaczu, czyli pozostałość po Świątyni Jerozolimskiej – najświętszego miejsca dla Żydów, a także Kopuła na Skale, trzecie co do świętości miejsce dla muzułmanów.
Stare Miasto dzieli się na cztery dzielnice: żydowską, ormiańską, chrześcijańską i muzułmańską. Do otoczonego murami miasta prowadzi jedna z siedmiu bram, ale chyba najbardziej znana przez turystów jest Brama Jafy, prowadząca do dzielnicy chrześcijańskiej oraz Brama Damasceńska prowadząca do dzielnicy muzułmańskiej.
Każdy kwartał ma swój niepowtarzalny klimat, miejsca i zapachy. Jeśli czas na to pozwoli to dobrze zwiedzić je wszystkie. Po Starym Mieście najlepiej poruszać się z przewodnikiem, gdyż łatwo się tam zagubić w wąskich i zawiłych uliczkach, a natłok historii i zabytków może przytłoczyć nawet najlepiej przygotowanego turystę.
DZIELNICA ŻYDOWSKA
Najnowsza dzielnica Starego Miasta, gdyż została zniszczona podczas Wojny o Niepodległość w 1948 r., kiedy to Jordania zajęła wschodnią Jerozolimę wraz ze Starym Miastem. Odbudowana dopiero po Wojnie Sześciodniowej w 1967 r., kiedy Izrael ponownie odzyskał całą Jerozolimę.
Domy przy wąskich uliczkach tej części miasta zamieszkałe są przez ultraortodoksyjne (charedi) żydowskie rodziny lub mieszczą jesziwy (szkoły studiowania Tory) czy synagogi. Spacerując po okolicy można zaobserwować, jak mieszkańcy dzielnicy żydowskiej zajmują się swoim codziennym życiem, podejrzeć studentów w jesziwach czy dzieci bawiące się przed domami.
Tymi wąskimi uliczkami można dotrzeć do placu przy Ścianie Płaczu i samej ściany, która podzielona jest na 2 części: męską i żeńską. W czasie żydowskich świąt Mur Zachodni może być bardziej zatłoczony niż kiedykolwiek. Jest on bardzo ciekawym miejscem do obserwowania tubylców podczas codziennych modlitw.
Każdy może podejść do ściany, ale mężczyźni powinni nakrywać głowy (dostępne są papierowe kipy), a kobiety nosić skromne ubrania.
Zwyczajem jest umieszczanie małej modlitwy na kartce papieru w szczelinie na ścianie oraz odchodzenie od muru tyłem, gdyż Żydzi wierzą, że w ścianie mieszka boska obecność tzw. szechina. W soboty, czyli Szabat, nie wolno w tym miejscu fotografować.
DZIELNICA MUZUŁMAŃSKA
Dzielnica ta stanowi ogromny kontrast z Dzielnicą Żydowską. Jej ulice są bardziej ruchliwe i zatłoczone, a sprzedawcy na suku, czyli bazarze, sprzedają wszystkie rodzaje produktów. W przeciwieństwie do innych dzielnic, w których sklepy zazwyczaj sprzedają produkty religijne lub atrakcyjne turystycznie, tutaj można kupić prawie wszystko, co można sobie wyobrazić.
Podobnie jak w Dzielnicy Żydowskiej i reszcie Starego Miasta, turyści wędrujący po ulicach Dzielnicy Muzułmańskiej nie mogą sobie wyobrazić, jak miejscowi mogą mieszkać w tym tak intensywnym miejscu. Tutaj również dzieci bawią się na ulicy, a mężczyźni siedzą w kawiarniach i palą nargilę (fajkę wodną).
W tej części mieści się Kopuła na Skale, która znajduje się dosłownie nad Ścianą Płaczu. Turyści w wyznaczonych godzinach mogą zwiedzać plac przed Złotą Kopułą i Meczetem Al-Aksa, ale nie mogą wchodzić do środka tych świętych dla muzułmanów budowli.
DZIELNICA CHRZEŚCIJAŃSKA
W tej części Starego Miasta znajduje się około 40 świętych miejsc dla chrześcijan, a na ulicach spotkać można wielu księży, zakonników i pielgrzymów z całego świata. Ta dzielnica powstała wokół Bazyliki Grobu Świętego.
To tutaj Jezus został ukrzyżowany i pochowany, a następnie zmartwychwstał. Dzielnica oraz sama bazylika są podzielone pomiędzy różne odłamy chrześcijaństwa – katolików, grekokatolików, prawosławnych Greków, Syryjczyków i Ormian, a także Koptów i Etiopczyków.
DZIELNICA ORMIAŃSKA
To najmniejsza dzielnica Starego Miasta, o populacji około 2500 Ormian, starożytnej społeczności, która mieszka tu od ponad 2000 lat.
Aby obejrzeć Stare Miasto z perspektywy warto przejść się po otaczających go murach. Wejście znajduje się od strony Bramy Jafskiej, a zejść można praktycznie w każdej chwili.
Anna Szczypińska, 16.09.2021r.
