Historia komunikacji kolejowej na terenach dzisiejszego Izraela powstała jeszcze w XIX wieku. Pierwszą linię tworzyło połączenie Jerozolima – Jaffa otwarte 26 września 1892 roku, w czasie gdy rządzili tu jeszcze Turcy.
Osmanom zawdzięczamy również otwarte w 1904 roku połączenie Hajfa – Bet Shean. Uzyskano w ten sposób połączenie z najważniejszą wówczas magistralą w tym rejonie, czyli koleją hidżaską, łączącą Damaszek z Medyną.
W 1915 r. Turcy zdążyli jeszcze wybudować strategiczną linię przez pustynię Negew na Synaj. Tak więc gdy tereny w 1917 roku zajęli Brytyjczycy, to kolejami można było dojechać do Syrii, Libanu, Egiptu.
Po powstaniu niepodległego Izraela, połączenia z krajami arabskimi zostały zerwane. Tory w większości rozebrano. Koleje od tego momentu ograniczone są tylko do linii krajowych. Równocześnie rozwój transportu drogowego prowadził do stagnacji połączeń kolejowych i likwidacji wielu stacji. Zlikwidowano nawet najstarsze połączenie z Jerozolimy do Jaffy.
Dawny wagon kolejowy na zabytkowym dworcu kolejowym w Jaffie
Dawny dworzec kolejowy w Jaffie – stan dzisiejszy
Budynek pierwszego dworca kolejowego w Jerozolimie
Komunikacja kolejowa dziś
Dopiero od lat dziewięćdziesiątych XX wieku, linie kolejowe znowu spotkały się z wzrostem zainteresowania inwestorów. Dziś sieć kolei izraelskich posiada ponad 1000 km długości i rozwija się bardzo szybko, a plany na przyszłość są naprawdę imponujące. Najnowsze połączenie, stanowiące dumę tutejszych kolejarzy, to połączenie Jerozolima – Międzynarodowe lotnisko im. Ben Guriona, które jest pierwszą zelektryfikowaną linią w kraju.
Pociągi osobowe przeznaczone są dla pasażerów, którzy szybko chcą się przemieścić z miejsca na miejsce. Stąd niewielka ilość stacji i przystanków (54 w całym kraju) i nacisk na pociągi dużych szybkości. Wagony są czyste i komfortowe. Przy wszystkich miejscach znajdują się gniazdka elektryczne. Dostępna jest również sieć internetowa. Podróże kolejami po Izraelu są wygodne, a pociągi przyjeżdżają punktualnie.
Link do rozkładu jazdy pociągów w Izraelu: www.rail.co.il
Nowy dworzec kolejowy w Jerozolimie
Pociąg wjeżdżający na peron przy lotnisku im. Ben Guriona
Wnętrze wagonu osobowego
Informacje dla podróżujących
Decydując się na podróż izraelskimi kolejami musimy jednak pamiętać o kilku rzeczach, będących specyficznymi w stosunku do reszty świata:
- w pociągach wszystkie połączenia mają jedynie drugą klasę. W niektórych jednak może być wymagana miejscówka;
- pociągi nie kursują w szabat, czyli od piątkowego popołudnia do nocy z soboty na niedzielę;
- w Izraelu od 2007 r. funkcjonuje karta Rav Kav Card. Ułatwia ona zakup biletów kolejowych i autobusowych w tym kraju;
- aby wejść na dworzec kolejowy, trzeba mieć ważny bilet i przejść kontrolę bezpieczeństwa, przypominającą kontrole na lotniskach;
- we wszystkich wagonach obowiązuje zakaz palenia;
- podczas fotografowania dworców lub kolei, należy się liczyć z zainteresowaniem agentów służb bezpieczeństwa. Mogą oni poprosić nas o pokazanie im naszych zdjęć i ewentualnie wykasować te, które uwieczniają niektóre obiekty.
Stanisław Szuro, 18.07.2022r.