Wygląd i urbanistyka współczesnej Jerozolimy jest wynikiem zmian na przestrzeni setek, a nawet tysięcy lat. Miasto pamiętające czasy króla Dawida, pierwszej świątyni jerozolimskiej, Jezusa Chrystusa, Cesarstwa Rzymskiego czy Sulejmana Wielkiego wielokrotnie przeszło metamorfozę. Zmieniała się linia i układ murów miejskich, powstawały i były redukowane bramy Starego Miasta.
Zobaczmy Jerozolimę sprzed 50-60 lat za pośrednictwem starych pocztówek:
Panorama na Stare Miasto Jerozolimy.
Kiedyś wielbłądy stanowiły środek transportu dla beduinów i do dnia dzisiejszego można spotkać „turystycznego” wielbłąda w punkcie widokowego na Górze Oliwnej.
Jerozolima, Kopuła na Skale.
Papierek lakmusowy by stwierdzić wiek pocztówek – pierwsze złocenie kopuły odbyło się w latach 1959-61.
Droga Krzyżowa (II stacja), w tle łuk Ecce Homo.
Przez lata, do dnia dzisiejszego, nabożeństwo odprawiane co piątek o godzinie 15:00 przez franciszkanów.
Trzy pocztówki przedstawiające Bramę Damasceńską:
Jedna z największych metamorfoz porównując pocztówki do obecnego wyglądu Bramy Damasceńskiej. Parking przed bramą teraz zastąpiony przez schody i posterunki dla policji. Część handlowa przeniesiona wewnątrz bramy.
Dzielnica Mea Shearim
Mea Sherim – obecnie dzielnica ultraortodoksyjnych i najbardziej pobożnych Żydów. Dopiero na kanwie fali migracyjnej w ostatnim dwudziestoleciu stała się bardzo zamkniętą częścią miasta. Wcześniej była nieodróżniającą się dzielnicą Jerozolimy.
Bazylika i Ogród Oliwny, Getsemani
Pocztówka, na której widać (od dołu): kościół Wszystkich Narodów w Ogrodzie Oliwnym, cerkiew Marii Magdaleny, kościółek Dominus Flevit i górujący hotel 7 łuków, otwarty w 1964 roku.
Brama Jafska
Podobnie jak w przypadku Bramy Damasceńskiej, Brama Jafska i teren tuż przed nią był zagospodarowany jako parking dla pojazdów. Dopiero z czasem przekształcono go bardziej pod kątem turystów przybywających do Jerozolimy.
Ściana Płaczu
Ściana Płaczu czy Mur Zachodni, najbardziej oblegane i najświętsze miejsce dla Żydów. Jak widać na pocztówce – podział na część dla mężczyzn i dla kobiet.
Jerozolima zimą.
Widok rzadko spotykany- przyprószone śniegiem Święte Miasto. Raz na kilka lat pada śnieg, który w zależności od temperatury utrzymuje się kilka dni, czasem zaś tylko pare godzin lub…minut.
Bazylika Grobu Pańskiego
Fasada najważniejszego kościoła dla chrześcijan przez lata była „ozdobiona” konstrukcją, która wspierała i zabezpieczała fronton Bazyliki Grobu Pańskiego od czasów mandatu brytyjskiego. Jak widać na czarno-białej pocztówce, swiątynia była często baaaardzo oblegana przez wiernych.
Grób Absaloma
Starożytny monumentalny grobowiec biblijnego Absaloma, wzniesiony w I wieku przed Chrystusem, w dolinie Cedronu. Przez lata obok grobu przebiegała droga dla samochodów, obecnie jest tam wyznaczona ścieżka dla ruchu pieszego.
Krzysztof Słapczyński