19 maja 1798 r. Napoleon wraz z 35 000 żołnierzy wyruszył do Aleksandrii w Egipcie. Po podbiciu Malty, strategicznej wyspy na Morzu Śródziemnym, 1 lipca wylądował w Aleksandrii.
Aleksandria i Kair wkrótce należały do Francuzów. Brytyjska potęga morska okazała się jednak zbyt silna dla Napoleona i 1 sierpnia admirał Nelson zniszczył flotę francuską w zatoce Abukir. Napoleon był odizolowany, ale kontynuował okupację i administrację Egiptu.
Na początku 1799 roku Imperium Osmańskie wypowiedziało wojnę Francji. Napoleon spodziewał się tureckiego ataku na Egipt. Zdecydował się wkroczyć do Syrii (obecnie Izraela i Syrii), aby przerwać wszelkie tureckie działania przeciwko Egiptowi. Bonaparte osobiście poprowadził 13 000 francuskich żołnierzy do Syrii, szybko zajmując przybrzeżne miasta El Arisz, Gaza, Jaffa i Hajfa.
Szturm na Jaffę był makabryczną sprawą. Jaffa (obecnie włączona do Tel Awiwu) przeżyła stulecia wojny, zanim przybył Napoleon. Pierwotnie było to miasto fenickie, które w 1472 roku p.n.e. okupował Egipt. Aleksander Wielki podbił Jaffę, a rzymski cesarz Wespazjan zniszczył ją. W XII wieku w mieście i jego okolicach toczyło się kilka bitew między krzyżowcami a muzułmanami. Kiedy Napoleon najechał Syrię, Jaffa była kontrolowana przez Imperium Osmańskie.
Armia francuska nie była pierwszą, która najechała Jaffę, ale była szczególnie brutalna dla jej mieszkańców. Chociaż Francuzi przejęli kontrolę nad miastem w kilka godzin po rozpoczęciu ataku, agresja żołnierzy wymknęła się spod kontroli.
Zaatakowali bagnetami około 2000 tureckich żołnierzy, którzy próbowali się poddać. Zaciekłość żołnierzy zwróciła się następnie do mieszkańców miasteczka. Mężczyźni, kobiety i dzieci byli okradani i mordowani. Szaleństwo trwało przez trzy dni, a zakończyło się, gdy Napoleon nakazał rozstrzelanie 3000 żołnierzy tureckich, którzy poddali się w przekonaniu, że zostaną przetrzymywani jako jeńcy wojenni.
Podczas bolesnej akcji w Jaffie pierwsi francuscy żołnierze majaczyli z ostrą gorączką i bólami głowy. Po kilku dniach setki żołnierzy miały obrzęki pod pachami. Do Jaffy przybyła zaraza – dżuma. Drugiego dnia po zajęciu Jaffy hospitalizowano z powodu choroby 31 żołnierzy, a 14 już nie żyło.
Zaraza podążyła za armią francuską do Hajfy i była obecna wewnątrz oblężonej Akki. Do szpitala epidemiologicznego na Górze Karmel każdego dnia przybywało coraz więcej pacjentów.
Napoleon próbował odbić Akko przez dwa długie krwawe miesiące. Jednak nie był w stanie pokonać potężnej obrony. Długie oblężenie i więcej ofiar zarazy spowodowało, że morale spadło do bardzo niskiego poziomu. Po ostatecznym nieudanym ataku, Napoleon zdecydował się wrócić do Egiptu.
Napoleon wyraźnie martwił się o przetrwanie swojej armii. 27 maja 1799 roku nakazał otruć pozostałych chorych na dżumę w Jaffie.
Anna Szczypińska, 23.02.2021
Źródło: https://www.montana.edu/historybug/napoleon/plague-syria.html