Żydzi od dwóch i pół tysiąca lat posługują się tym samym kalendarzem. Jest to kalendarz księżycowo – słoneczny. Taki, jakim posługuje się biblia. Według niego czas liczony jest od stworzenia świata lub, według niektórych autorytetów religijnych, od szóstego dnia stworzenia, czyli dnia, w którym został stworzony człowiek. Według kalendarza żydowskiego obecnie mamy 5784 rok.
Rok składa się z dwunastu miesięcy. Każdy miesiąc liczy 29 lub 30 dni dlatego też rozbieżności w stosunku do kalendarz słonecznego są niwelowane przez trzynasty miesiąc, który dodaje się co dwa lub trzy lata. Nowy rok żydowski rozpoczyna się jesienią, w siódmym miesiącu kalendarza żydowskiego.
Tydzień liczy siedem dni, jednak pierwszy dzień tygodnia to niedziela, ostatnim dniem tygodnia jest sobota, czyli szabat. W kalendarzu żydowskim dni nie mają konkretnych nazw własnych, określa się je kolejnymi cyframi. Wobec tego przykładowo niedziela to dzień pierwszy, poniedziałek – dzień drugi itd.
Według kalendarza żydowskiego każda doba zaczyna się wieczorem, w momencie pojawienia się pierwszej gwiazdy. Natomiast kończy się następnego dnia o zmierzchu. Dlatego też szabat, czy każde inne święto żydowskie rozpoczyna się wieczorem przed właściwą datą święta.
W związku z powyższym ważną kwestią jest dokładne ustalenie początku doby, momentu, w którym zaczyna się szabat, ponieważ czas powszedni powinien być wyraźnie oddzielony od czasu świątecznego. Dokładne ustalenie początku doby jest także ważne dla religijnego Żyda ze względu na modły, które powinien odmawiać trzy razy dziennie – rano, popołudniu i wieczorem.
Kalendarz żydowski uformował się w czasie niewoli babilońskiej (VI w. p.n.e.) Miesiące kalendarza żydowskiego nie pokrywają się z miesiącami kalendarza gregoriańskiego, który został wprowadzony w 1582r. i jest obecnie używany w Polsce i w większości krajów na świecie.
Współczesne kalendarze żydowskie są ogólnie dostępne. Wszędzie możemy nabyć takie z zaznaczonymi datami świąt oraz dokładnie określonymi godzinami i minutami rozpoczęcia i zakończenia szabatu w każdym tygodniu bieżącego roku. W starożytności ich tworzeniem zajmowali się kapłani.
Wiedząc na jakich zasadach opiera się kalendarz żydowski jesteśmy w stanie zrozumieć porządek żydowskich świąt. Ich znajomość z kolei odzwierciedla charakterystyczne cechy narodu żydowskiego, pokazuje wartości, które pielęgnuje on od lat.
Karolina Maoz, 30.12.2023r.