Na północy Izraela archeolodzy odkryli pozostałości niegdyś dobrze prosperującego chrześcijańskiego miasta Mecuba. Ta bizantyjska osada najprawdopodobniej została zniszczona przez siły perskie około 1400 lat temu.
Odkrycia tego dokonano podczas prac nad poszerzeniem drogi łączącej miasto Szlomi i Kibuc Hanita, które znajdują się na południe od granicy izraelsko – libańskiej.
Najważniejszym puntem wykopalisk było odkrycie budynku, na którym widniały chrześcijańskie symbole. Znaleziono tam, między innymi, dobrze zachowaną mozaikę z motywami kwiatowymi, zwierzęcymi i ludzkimi postaciami.
Pi Mecuba w Talmudzie
Wprawdzie prace wykopaliskowe zostały przeprowadzone w 2007 roku, zbadanie i publikacja informacji na temat znalezisk z bizantyjskiego miasta zajęła ekspertom kilka lat. Wszystkie artefakty odkryte na miejscu wskazują na prawie całkowicie chrześcijańską populację tej osady.
Miejscowość nie została wspomniana w źródłach bizantyjskich, ale archeologowie twierdzą, że jest to miasto Pi Mecuba, o którym wspomina Talmud Jerozolimski – kompendium żydowskiego prawa religijnego opracowany w IV-V wieku w Galilei. Talmud wymienia nazwę Pi Mecuba w grupie miast zachodniej Galilei.
Nazwa Mecuba lub Mecub została zachowana w późniejszych okolicznych osadach krzyżowców, Mameluków i Osmanów. Z kolei dziś pobliski kibuc nosi nazwę kibuc Mecuba.
Charakterystyka miejscowości
Mecuba była wyraźnie chrześcijańską osadą z późnego okresu bizantyjskiego, o czym świadczą odkryte tam krzyże zdobiące nadproża, ceramika oraz inne przedmioty codziennego użytku.
Pi Mecuba zajmowała stosunkowo dużą powierzchnię jak na wioskę. Rozciągała się co najmniej na 50 „dunamach”, czyli 5 hektarach.
Dotychczas odkryto jedynie niewielką część miejscowości. Większość budynków to małe, skromne domy połączone wąskimi alejkami.
Wyjątek stanowi jedna duża, solidnie zbudowana konstrukcja w środku miasta. To właśnie w tym budynku archeolodzy znaleźli dużą, dobrze zachowaną mozaikę, a także krzyż z brązu, który mógł być częścią żyrandola. Odkryto tam także drewnianą belkę ozdobioną krzyżem, która stanowiła kiedyś nadproże drzwi.
Willa miejska
Początkowo przypuszczano, iż powyższe znalezisko oraz kubatura budynku świadczą o tym, że znajdował się tam kiedyś klasztor lub kościół. Dalsze prace zaprzeczyły tym przypuszczeniom.
Teraz już wiadomo, iż okryta mozaika o wymiarach około 5 x 5 metrów zdobiła salon samodzielnej willi miejskiej, należącej do bardzo zamożnej rodziny. Motywy umieszczone na mozaice sugerują, że przestrzeń, w której została umieszczona była wykorzystywana jako miejsce do przyjmowania gości.
Mozaika przedstawia różne obrazy życia na wsi: królika jedzącego winogrona, dzika, dziobiące ptaki i scenę polowania. Na środku znajduje się kobieta z rogiem obfitości, granatami i żółtymi owocami. Obecnie mozaikę można zobaczyć w lokalnym muzeum archeologicznym w kibucu Ein Dor, niedaleko Nazaretu.
Na terenie wykopalisk znaleziono także rzadką posrebrzaną wagę, która była używana do końca VI wieku oraz monetę z początku VII wieku.
Nie wiadomo kto mieszkał w luksusowej willi w Pi Mezuba, ale właściciele prawdopodobnie nie cieszyli się długo swoją mozaiką.
Przypuszcza się, iż Mecuba została zniszczona i porzucona podczas wojny bizantyjsko – perskiej. Cesarstwo Bizantyjskie i Persja Sasańska stoczyły długą i krwawą wojnę w latach 602-628, podczas której Persowie najechali i zajęli Galileę oraz resztę Ziemi Świętej, począwszy od 613 roku.
Archeologowie twierdzą, iż w samej Galilei, z około 140 osad bizantyjskich, około 60 zostało zniszczonych podczas inwazji perskiej.
Redakcja, 19.06.2020
Źródło: Haaretz.com, Christian Town Destroyed by Persians 1,400 Years Ago Found in Northern Israel z dnia 17.06.2020