Szulchan Aruch, co dosłownie oznacza „nakryty stół”, to jeden z najważniejszych kodeksów prawa żydowskiego, opracowany przez rabina Józefa Karo w XVI wieku. Jest to zbiór przepisów dotyczących prawa żydowskiego, obejmujący szeroki zakres tematów od praktyk religijnych po życie codzienne społeczności żydowskiej.
Historia i kontekst
Szulchan Aruch został napisany przez rabina Józefa Karo, wybitnego uczonego żydowskiego, który mieszkał w Safed w XVI wieku. Praca ta była odpowiedzią na potrzebę uporządkowania i usystematyzowania rozproszonych przepisów prawa żydowskiego, zwłaszcza wobec różnorodnych tradycji prawniczych istniejących w diasporze żydowskiej.
Karo oparł swoją pracę na wcześniejszych kodeksach prawa żydowskiego, takich jak Arba Turim autorstwa Jakuba ben Aszera oraz jego własnych wcześniejszych prac. Szulchan Aruch został opublikowany po raz pierwszy w 1565 roku i szybko stał się jednym z najbardziej wpływowych dzieł prawniczych w żydowskiej tradycji.
Struktura i zawartość
Szulchan Aruch jest podzielony na cztery główne części, zwane Turami, które obejmują różne obszary prawa żydowskiego:
- Orach Chajim (Prawa Codziennego Życia Religijnego): Ta część zawiera przepisy dotyczące modlitwy, szabatu, świąt i innych praktyk religijnych codziennego życia Żydów.
- Jore Dea (Prawa Pokarmowe i Etyczne): Zawiera przepisy dotyczące żywienia, kształtowania etyki życia codziennego oraz przepisy związane z kashrutem i dietą żydowską.
- Even Ha’ezer (Prawa Małżeńskie): Ta część zawiera przepisy dotyczące małżeństwa, rozwodów, relacji między małżonkami i innymi kwestiami związanymi z życiem rodzinnym.
- Choszen Myszpat (Prawo Cywilne): Zawiera przepisy dotyczące postępowania sądowego, praw własności, umów i innych aspektów życia cywilnego.
Przykładem przepisu Szulchan Aruch może być zasada dotycząca świętowania szabatu, która określa konkretne praktyki związane z dniem odpoczynku, takie jak zapalenie świec, modlitwa, uczestnictwo w modlitwie w synagodze i zasady kulinarne.
Innym przykładem może być przepis dotyczący kashrutu, który określa, jakie produkty są dozwolone do spożycia według żydowskich praw dietetycznych, oraz zasady przygotowania potraw zgodnie z religijnymi wymogami.
Wpływ i kontynuacja
Szulchan Aruch jest nadal powszechnie stosowany w tradycyjnych społecznościach żydowskich na całym świecie, zarówno wśród Żydów ortodoksyjnych, jak i konserwatywnych. Jest to podstawowe źródło prawa żydowskiego, które służy jako podstawa dla wielu decyzji rabinów i społeczności w kwestiach religijnych i etycznych.
Pomimo że Szulchan Aruch został napisany ponad 400 lat temu, jego zasady i przepisy wciąż mają znaczenie i wpływ na życie codzienne Żydów na całym świecie. Jest to kluczowy element żydowskiej tradycji prawniczej i duchowej, który nadal kształtuje i inspiruje społeczności żydowskie we współczesnym świecie.
Karolina Maoz, 15.03.2024r.