KNESET

Gdy 14 maja 1948 roku Dawid Ben Gurion odczytywał Deklarację Niepodległości Izraela, czynił to w imieniu Zgromadzenia Reprezentantów. Był to organ przedstawicielski dla Żydów mieszkających na ternie Brytyjskiego Mandatu Palestyny.

Anglicy powołali go w 1920 r., wyłaniając jego członków w powszechnych wyborach. W ten sposób powstała instytucja, która dysponowała wprawdzie tylko głosem opiniotwórczym, ale traktowana była przez Żydów jako ich tymczasowy parlament.

Jego bezpośrednim następcą stał się Kneset, który od samego początku stanowi parlament jednoizbowy, liczący 120 posłów wybieranych na czteroletnią kadencję. Pierwsze wybory do tego parlamentu niepodległego Izraela, odbyły się 25 stycznia 1949 r., w czasie trwającej jeszcze wojny o niepodległość.

Ponieważ nie było jeszcze wówczas ustalonych granic nowego państwa, przy wyborach zrezygnowano z podziału na okręgi wyborcze. Tak pozostało do dzisiaj co jest specyfiką wyborów w Izraelu. Nietypowy w parlamentaryzmie jest tu również niski próg wyborczy, wynoszący jedynie 2%.

Budynek Agencji Żydowskiej, miejsce pierwszego posiedzenia Knesetu w 1949 roku

Siedzibą Knesetu od początku była Jerozolima. Jego pierwsze posiedzenie, 14 lutego 1949 r., odbyło się w budynku Agencji Żydowskiej.

Szybko jednak władze izraelskie zaadaptowały na cele parlamentarne budynek przy ul. King George 24. Tam odbywały się posiedzenia Knesetu aż do 1966 r.

Wówczas Kneset przeniósł się po raz kolejny, do wybudowanego przez fundację Jamesa de Rotshilda, nowego budynku na terenie Givat Ram, gdzie obraduje do dnia dzisiejszego.

Kneset posiada władzę ustawodawczą. Powołuje również każdorazowo rząd. To ostatnie nie jest proste. W całej bowiem dotychczasowej historii Izraela nie zdarzyło się jeszcze ani razu, aby jakaś partia uzyskała większość pozwalającą na samodzielne powołanie rządu. Stąd po każdych wyborach trwają mozolne negocjacje, aby stworzyć koalicję, posiadającą co najmniej 61 posłów.

Stanisław Szuro, 17.06.2021

Współczesna siedziba Knesetu

Sala obrad

Od Redakcji:

13 czerwca 2021 roku Kneset stosunkiem głosów 60 do 59 (jeden parlamentarzysta wstrzymał się od głosu) udzielił wotum zaufania nowemu rządowi, tak zwanemu „rządowi zmiany”, który tworzy osiem ugrupowań:

  • prawicowych: Prawica, Nowa Nadzieja, Nasz Dom Izrael;
  • centrowych: Niebiesko – Biali, Jest Przyszłość;
  • lewicowych: Partia Pracy, Merec
  • i partia arabska: Ra’am.

Tym samym zakończył się, trwający 12 lat, okres rządów Beniamina Natanjahu. Na stanowisko nowego premiera zaprzysiężono lidera Prawicy – Naftalego Bennetta. Za ponad dwa lata, w sierpniu 2023 roku, urząd premiera przejmie twórca sojuszu – Jair Lapid. 

Previous ArticleNext Article