Wielki Post jest czasem, aby poradzić sobie z naszym grzechem, naszym oddzieleniem od Boga. Pokuta oznacza więcej niż żal, że dryfowaliśmy i ulegliśmy pokusie. Święty Marek podsumował podstawowe przesłanie Jezusa, Jego królestwa, nadszedł Jego rząd miłości. Mamy żałować i wierzyć w Ewangelię. Jezus nigdy wprost nie powiedział nikomu, aby pokutował, ponieważ oznaczałoby to, że niektórzy ludzie muszą pokutować, a inni nie. Prawdą jest to, że wszyscy musimy pokutować.
W żydowskich pismach hebrajskie słowo, które tłumaczymy jako „skrucha” oznacza „odwrócić się” lub „powrócić”. Oznacza podróż powrotną. To implikuje historyczne wydarzenie: ludzie z Izraela zostali wywiezieni na wygnanie do Babilonu. Dziesiątki lat później, gdy zostali wypuszczeni z niewoli, powrócili do Ziemi Świętej, Ziemi Obiecanej, Jerozolimy, góry Syjon, miejsca Bożej obecności. Z punktu widzenia pism żydowskich skrucha nie dotyczy więc żalu i skruchy za grzechy, ale raczej powrotu do Boga, bliskości Boga.
Zmiana umysłu i serca
Ewangeliści i św. Paweł pokazują te obrazy powrotu w swoich pismach, ale pisali po grecku, nie po hebrajsku, a greckie słowo oznaczające skruchę to „metanoia”, co dosłownie oznacza „zmienić umysł lub serce”. Pokuta oznacza widzenie w nowy sposób, widzenie poza tym, co myślimy, że znamy. Jest w tym element uczenia się. Pokuta, w okresie Wielkiego Postu, kładzie mniejszy nacisk na grzech i skruchę, a większy nacisk kładzie na zmianę, wzrost, widzenie w nowy sposób, wykraczanie poza to, gdzie jesteśmy teraz.
Wartość czytania historii kuszenia Jezusa nie jest tylko przykładem moralnym, iż Jezus wskazał szatanowi jego miejsce, trafnie cytując Pismo.
Służenie innym, dzielenie się i opieka
Diabeł poprosił Jezusa, aby zamienił kamienie w chleb. Jezus, prowadzony do boju przez Ducha Świętego, łagodny, cierpiał głód. Nie jadł przez czterdzieści dni. Osłabiony, wygłodzony, diabeł kusił Jezusa w jego fizycznym pragnieniu. To pokusa, aby Jezus odebrał fizyczne cierpienie świata.
Miliony ludzi, którzy łakną, modlą się i pragną, aby Bóg odebrał im cierpienie, aby przemieniał kamień w chleb. Z pewnością Bóg może to zrobić. Dlaczego On tego nie uczynił? To nasza rola, nasza praca. Pokuta – powrót do Boga – polega na służeniu innym, dzieleniu się i opiece, udzielaniu i otrzymywaniu opieki.
Pojednanie z bliźnimi
Po drugie, diabeł zaoferował Jezusowi władzę polityczną, potencjał czynienia dobra na ogromną skalę, możliwość stworzenia utopii, doskonałej wspólnoty. Diabeł ofiarował królestwa tego świata, w którym braknie sprawiedliwości i pokoju.
Niewątpliwie uciskani i wyzyskiwani ze świata, ofiary wojny i przemocy, modlą się i pragną, aby Bóg działał, by użyć swojej mocy, by zniszczyć ludzkie panowanie. Dlaczego On tego nie uczynił? Podważa to możliwość, by ludzie mieli autentyczne, bliskie relacje, aby byli razem, zjednoczeni pomimo konfliktów i różnic. Pokuta, powrót do Boga, oznacza pojednanie z innymi.
Wzrastanie i uczenie się
Po trzecie, diabeł chciał aby Jezus przetestował Boga. Gdyby Jezus skoczył ze szczytu świątyni, Bóg by zadziałał, aby ocalić Jezusa. Wszyscy ludzie uznaliby wtedy Jezusa za Syna Bożego. Z pewnością w świecie, w którym Bóg często wydaje się nieobecny, ludzie tęsknią za dowodem jego egzystencji, pragną, aby Bóg się objawił. Dlaczego On tego nie uczynił?
Może widzimy, że to wyklucza naszą podróż do Boga. Diabeł chce, aby Jezus dał nam natychmiastową satysfakcję, zamiast angażować nas w dzieło życia. Diabeł mówi, że wiara w Boga, ufność w Boga, musi być wymuszona. Pokuta, powrót do Boga, oznacza wzrastanie i uczenie się, stopniową zmianę serca i umysłu.
Gdyby Jezus ulegał jakimkolwiek pokusom, zmniejszyłby ludzką godność, swoją wizję nas jako dzieci Boga. Zamiast tego dobra wiadomość: odmawiając diabłu, Jezus potwierdził, że jesteśmy w stanie dbać o siebie nawzajem i dzielić się tym, co mamy; że jesteśmy w stanie współpracować i być blisko siebie; że jesteśmy zdolni do rozwoju i uczenia się.
ks. Bartosz Mitkiewicz, 06.03.2022r.