Znani wielu z przypowieści o dobrym Samarytaninie, opowiedzianej przez Jezusa w Ewangelii św. Łukasza, Samarytanie są prawdopodobnie najmniejszą grupą religijną na świecie. Mieszkają w maleńkiej wiosce Kfar Luza na górze Gerizim oraz w miejscowości Holon, i posiadają trzy dowody osobiste – izraelski, palestyński i jordański.
Źródło zdjęcia: www.israel21c.org
Autor zdjęcia: Nasser Ishtayeh/Flash90
Określają się jako potomkowie izraelskich plemion Efraima i Menasze. Choć większość z tych plemion została wygnana przez Asyryjczyków w 722r. p.n.e, Samarytanie przebywają tu nieprzerwanie od około 127 pokoleń.
„Nigdy nie opuściwszy Ziemi Izraela, Samarytanie byli przedmiotem rzezi i nawracania przez armie zdobywców: Asyryjczyków, Greków, Rzymian, Persów, Bizantyjczyków i muzułmanów” – podkreśla przedstawiciel społeczności, mieszkaniec Kfar Luza, 78- letni Samarytanin, Husney Wasef Cohen. „Jest nas obecnie łącznie 840 osób, podzielonych prawie równo na dwie społeczności: jedną w Kfar Luza niedaleko Nablusu i drugą na przedmieściach Tel Awiwu – Holon”.
„Ponieważ my Samarytanie przeszliśmy przez tak wiele trudnych czasów, wierzymy tylko w pokój. Jesteśmy w dobrych stosunkach z Żydami i Palestyńczykami” – powiedział Cohen.
„Wojna to katastrofa dla wszystkich. W wojnie nie ma zwycięzców, więc modlimy się o prawdziwy pokój. Kiedy przelewa się krew, ziemia nie rozróżnia między krwią Samarytan, krwią żydowską czy krwią arabską”.
Jak większość Samarytan, , Cohen posługuje się współczesnym arabskim, hebrajskim i angielskim, a także starożytnym hebrajskim, świętym językiem Samarytan, w którym napisana jest ich Biblia. Samarytańscy chłopcy i dziewczęta zaczynają razem studiować Biblię w wieku sześciu lat. W życiu codziennym Samarytanie na Górze Garizim mówią po arabsku, a ci w Holonie po hebrajsku.
Samarytanie uznają tylko do Pięć Ksiąg Mojżeszowych w Torze i nie stosują się do żadnych nauk ani edyktów rabinicznych. W związku z tym, nie obchodzą świąt takich jak Purim czy Chanuka.
Zgodnie z wierzeniami Samarytan, to na Górze Gerizim, a nie w Jerozolimie, Bóg nakazał Abrahamowi złożyć w ofierze Izaaka. Tam także po raz pierwszy stanął Przybytek Mojżeszowy, kiedy Jozue Ben Nun wprowadził starożytnych Izraelitów do Ziemi Izraela.
Społeczność Samarytan Kfar Luza mieszkała w Nablusie, ale przeniosła na Świętą Górę Gerizim w 1988 roku podczas Pierwszej Intifady z powodu starć w Nablusie pomiędzy izraelskimi żołnierzami a palestyńskimi protestującymi. Społeczność nie angażuje się w politykę.
Samarytanie mieszkający w Holonie odbywają służbę wojskową w armii izraelskiej.
Podczas gdy społeczność Samarytan integruje się z codziennym życiem zarówno w Nablusie, jak iw Holonie, są oni bardzo surowi, jeśli chodzi o małżeństwa. Dopuszczają tylko te zawarte pomiędzy członkami społeczności samarytańskiej. Małżeństwo poza wiarą oznacza ekskomunikę.
Do niedawna największym wyzwaniem był brak dziewczynek w społeczności. Dlatego też, jakieś dwie dekady temu starsi Samarytanie postanowili, że niektórzy mężczyźni mogą poślubić osoby z zewnątrz, pod warunkiem, że kobiety zgodziły się zostać Samarytankami. Sprowadzili około 24 panien młodych z krajów takich jak Ukraina i Turcja oraz kilka miejscowych Żydówek.
„W naszej społeczności każda dziewczyna wie ,że z 20 lub 30 chłopców, których zna, jeden z nich będzie jej mężem” – mówi Cohen.
Jako najstarszy mężczyzna w rodzinie Cohenów – którzy zgodnie z tradycją samarytańską są bezpośrednimi potomkami biblijnej kasty kapłańskiej, kohanim – najstarszy brat Husneya Wasefa Cohena, Abdallah Wasef Tawfiq, jest Najwyższym Kapłanem Samarytan.
„Mój ojciec był arcykapłanem 40 lat temu, mój dziadek 80 lat temu” – powiedział.
Podczas gdy Tawfiq jest Najwyższym Kapłanem, młodszy Cohen w dużej mierze przejął rolę emisariusza społeczności. Często udziela wywiadów radiowych i telewizyjnych. W każdym z wywiadów podkreśla, iż ma nadzieję, że „Samarytanie mogą służyć jako pomost pomiędzy Żydami i Arabami, mając przyczółek w obu światach, zachowyjąc jednocześnie neutralność”.
Karolina Maoz, 11.05.2024r.
Zapraszamy również do obejrzenia relacji z Paschy u Samarytan: