Kuchnia marokańska w Izraelu zajmuje wyjątkowe miejsce – jest symbolem różnorodności kulturowej i kulinarnej, która stała się integralną częścią izraelskiego dziedzictwa kulinarnego.
Emigracja Żydów marokańskich do Izraela rozpoczęła się w latach 50. i 60. XX wieku, kiedy tysiące rodzin z Afryki Północnej przywiozło ze sobą swoje unikalne przepisy i kulinarne tradycje. W ten sposób w Izraelu zaczęły królować aromatyczne dania pełne przypraw, słodyczy, korzennych smaków i egzotycznych składników. Dziś kuchnia marokańska jest jedną z najpopularniejszych kuchni etnicznych w Izraelu, cenioną zarówno przez lokalnych mieszkańców, jak i turystów.
Historia i wpływ emigracji na kuchnię Izraela
Żydzi marokańscy, opuszczając swoją ojczyznę, przywieźli przepisy, które przez pokolenia były przekazywane w ich rodzinach. W Izraelu dania te zaczęły być serwowane nie tylko na stołach rodzinnych, ale także w restauracjach, na targach i podczas świąt religijnych. Ich wyjątkowy smak szybko zdobył serca Izraelczyków, a kuchnia marokańska zaczęła łączyć się z innymi kuchniami Bliskiego Wschodu, tworząc unikalne, izraelskie fuzje kulinarne.
Kluczowe składniki i przyprawy kuchni marokańskiej
Kuchnia marokańska w Izraelu to przede wszystkim bogactwo przypraw i aromatów, które nadają potrawom głęboki smak i intensywny zapach. Do najważniejszych składników i przypraw należą:
• Kumin – nadaje potrawom ziemisty, ciepły smak.
• Kurkuma – jej złocisty kolor jest charakterystyczny dla wielu marokańskich dań.
• Kolendra i pietruszka – świeże zioła dodawane są niemal do wszystkiego, od sałatek po dania główne.
• Cynamon i goździki – w połączeniu z mięsem tworzą wyjątkowy smak słodko-korzenny.
• Suszone owoce, takie jak rodzynki, suszone śliwki i morele – dodawane do dań mięsnych, łączą słodki i słony smak w harmonijną całość.
• Oliwa z oliwek – często stosowana jako baza do marynat i sosów.
• Cytryny kiszone – charakterystyczne dla kuchni marokańskiej, nadają intensywny, kwaskowaty smak.
Popularne dania marokańskie w Izraelu
W Izraelu kuchnia marokańska cieszy się ogromnym zainteresowaniem, a wiele z tradycyjnych potraw stało się popularnych nie tylko wśród Żydów marokańskich, ale w całym kraju. Do najbardziej cenionych dań należą:
1. Chraime – pikantna ryba duszona w pomidorowym sosie z czosnkiem, kolendrą i przyprawami. Chraime jest daniem szabatowym wielu rodzin marokańskich, a także ulubioną potrawą na święta.
2. Tajine – tradycyjna potrawa jednogarnkowa, gotowana w glinianym naczyniu o stożkowatym kształcie, nazywanym również tajine. W Izraelu popularne są tajiny mięsne z dodatkiem warzyw, ziemniaków, oliwek i kiszonych cytryn, ale także wegetariańskie wersje z bakłażanem, papryką i cieciorką.
3. Kuskus – kaszka pszenna, która w Izraelu podawana jest na wiele sposobów, często z warzywami i mięsem w sosie pomidorowym. Kuskus jest podstawą wielu potraw i często przygotowuje się go na specjalne okazje.
4. Marokańskie sałatki – sałatki są integralnym elementem marokańskiego posiłku i są podawane na początku obiadu. Najpopularniejsze to sałatka z marchewki z kuminem, sałatka z buraczków oraz sałatka z pomidorów i papryki.
5. Mrouzia – słodko-słony gulasz z jagnięciny lub wołowiny z dodatkiem miodu, migdałów, rodzynek i przypraw, takich jak cynamon i szafran. Ta wyjątkowa potrawa często gości na stołach w czasie specjalnych okazji.
6. Bourekas – chrupiące ciastka z nadzieniem, zazwyczaj z ziemniakami, serem lub szpinakiem. Są popularne w całym Izraelu i często sprzedawane na targach i w piekarniach.
Święta i kuchnia marokańska
Wielu Żydów marokańskich obchodzi święta według specyficznych tradycji, które obejmują przygotowanie określonych potraw. Na przykład:
• Pesach: w czasie tego święta podaje się matbuchę (pikantny sos z pomidorów, papryki i czosnku), a także ryby i mięsa duszone w przyprawach, które są zgodne z zasadami kaszrutu na ten okres.
• Mimouna: specjalne święto obchodzone po Pesach, które jest okazją do przygotowania słodkich potraw, takich jak muflety – cienkie placki z miodem, podawane z masłem i konfiturami.
Popularność kuchni marokańskiej w Izraelu
Dzięki popularności kuchni marokańskiej w Izraelu, dania te są dziś częścią izraelskiego dziedzictwa kulinarnego, a przepisy są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Restauracje serwujące kuchnię marokańską znajdują się w niemal każdym mieście w Izraelu, a marokańskie potrawy są nieodzowną częścią izraelskiego street foodu i menu w domach.
Izraelczycy doceniają nie tylko smak tych potraw, ale również to, że kuchnia marokańska promuje wspólne posiłki i celebrację świąt. Chociaż dania te pochodzą z daleka, ich wyjątkowe połączenie smaków i aromatów sprawia, że stały się symbolem kulinarnego bogactwa Izraela.
Kuchnia marokańska w Izraelu jest doskonałym przykładem tego, jak imigracja i różnorodność kulturowa kształtują smaki i zwyczaje kulinarne danego kraju. Dzięki wyjątkowym przyprawom, aromatycznym sosom i zróżnicowanym potrawom, marokańskie dania wzbogaciły kuchnię izraelską, dodając jej niepowtarzalnego charakteru.
Chociaż minęło wiele lat od czasów, gdy pierwsze marokańskie rodziny przybyły do Izraela, ich dziedzictwo kulinarne pozostaje żywe i cenione – jako smak domowego ciepła, wspomnień o przodkach i unikalnej kultury, która wzbogaca izraelską mozaikę kulinarną.
Anna Szczypińska, 07.01.2025r.