3 stycznia 2023r. rozpoczął się żydowski dzień postu znany jako „Dzięsiąty dzień Tevet” (po hebrajsku Asara B’Tevet). Święto obchodzone jest corocznie 10 dnia hebrajskiego miesiąca Tewet, który dla mieszkańców półkuli północnej zwykle przypada zimą. Zawsze też następuje po ośmiodniowym święcie Chanuka, choć nie jest to w żaden sposób powiązane.
Post upamiętnia dzień, w którym Imperium Babilońskie, pod przywództwem Nabuchodonozora, rozpoczęło oblężenie Jerozolimy, co ostatecznie doprowadziło do zniszczenia Pierwszej Świątyni, końca żydowskiej suwerenności w Ziemi Izraela i początku galut ( wygnanie, diaspora), ponieważ Żydzi zostali zmuszeni do opuszczenia kraju.
Wydarzenia te są opisane w Drugiej Księdze Królewskiej w Biblii i mają miejsce za panowania króla Sedekiasza. Sam post ma również pochodzenie biblijne, wspomina on nim Księga Zachariasza, jednego z 12 proroków mniejszych.
Jednakże w judaizmie rabinicznym istnieje tradycja, co podkreślają także niektóre modlitwy odmawiane w tym dniu, że post ma również na celu upamiętnienie dwóch innych wydarzeń, które miały miejsce w innych latach w dniach poprzedzających.
Ósmego dnia miesiąca Tewet, w okresie Drugiej Świątyni, hellenistyczny król Egiptu Ptolemeusz zmusił 72 mędrców do przetłumaczenia Biblii na język grecki, przekład, który stał się znany jako Septuaginta. Według legendy każdy mędrzec był więziony z osobna, aby dokonać tłumaczenia samodzielnie, ale cudem wszystkie 72 kopie były identyczne. Wspomina się to jako coś negatywnego, ponieważ uważa się, że znaczna część ważnej świętej natury, znaczenia i autentyczności została utracona w tłumaczeniu.
Według modlitw pokutnych selichot, które odmawia się w dniu 10 Tewet, dziewiątego dnia tego miesiąca zmarł także pisarz Ezdrasz, który sprowadził wielu Żydów z wygnania i pomógł założyć Drugą Świątynię.
Jest jeszcze jeden wyjątkowy aspekt tego święta związany z historią najnowszą. W 2013 roku Naczelny Rabinat Izraela orzekł, że „10 Tewet” będzie również dniem żałoby dla wszystkich, którzy zginęli w Holokauście. Uznawany jest także za „Dzień Generalny Kadisz”, kiedy to w synagogach upamiętniane są wszystkie ofiary, których dokładna data śmierci nie jest znana.
Jako mniejszy post, 10 Tewet nie ma dodatkowych ograniczeń jak w przypadku pełnych postów Jom Kippur i Tisha Be’av, a niektóre zasady mogą być postrzegane jako łagodniejsze. Jest jednak pewien aspekt, który czyni go wyjątkowym, ponieważ w przeciwieństwie do wszystkich innych pomniejszych dni postu, dziesiąty dzień tewetu jest jedynym, który będzie nadal obchodzony jeśli wypadnie w piątek. Zdarza się to bardzo rzadko, chociaż ostatnio 10 dzień miesiąca Tewet przypadł w piątek w 2020 roku.
Karolina Maoz, 03.01.2023r.